De kracht van groepswerk binnen Samen Oplopen

‘Kansrijke Start’ heeft als doel dat de eerste 1000 dagen van een kind goed verlopen. Het is een programma binnen VWS en bestaat in 2023 vijf jaar.

Samen Oplopen zorgt ervoor dat zwangeren 1000 dagen gekoppeld zijn aan een vrijwilliger én we bieden groepswerk aan. De aanleiding was dat verloskundigen zagen dat bepaalde moeders niet naar de Centering Pregnancy groep kwamen. Het zijn vaak (aanstaande) moeders die de (Nederlandse) samenleving nog niet goed begrijpen. Samen Oplopen Zeist leidt, in samenwerking met Welzijn, een ‘zwangerengroep’ waar thema’s besproken worden én er zijn verschillende moedergroepen na de bevalling.

Een moeder die meedoet aan de groep vertelt: “We kunnen alles gelukkig open vragen, naar elkaars ervaring vragen. Van, ‘oké, hoe doe jij het?’. Dan kun je verschillende manieren uitproberen van waar je tegenaan loopt”.

Impactmeting

Onze koppelingen evalueren we al jaren met de impactmetingen. Het groepswerk was echter nieuw. We wilden graag weten wat de effecten zijn. Omdat de twee lectoraten van de Hogeschool Utrecht meekijken met de impactmetingen hebben we de lectoren gevraagd onderzoek te doen naar wat de groepen betekenen voor de moeders en opvoeding van de kinderen. De onderzoekers Ada Ruis, Ceres Breure en Marije Kesselring deden een aantal diepte-interviews met gezinnen en schreven een rapport daarover.

Het rapport

In het rapport wordt onder andere geschreven: uit het groepsinterview komt naar voren dat de participanten, naast steun van de begeleidend professionals, veel steun hebben aan elkaar. Onderlinge (h)erkenning, leren van elkaar, gezelligheid en het samen spelen van de kinderen zijn belangrijke redenen om de maandelijkse bijeenkomsten te bezoeken. Uit de contacten die ze opgedaan hebben in de aanstaande en jonge moedergroep zijn bij de meeste vrouwen ook vriendschappen ontstaan. Zij zien elkaar regelmatig buiten de bijeenkomsten van de moedergroep om. Naast het doen van leuke dingen, geven ze elkaar ook praktische steun bij de opvoeding en spelen hun kinderen samen.

De sociale netwerken van de participanten zijn klein. Samen Oplopen sluit goed aan op de behoeften van de participanten aan uitwisseling over en (wederzijdse) steun bij een diversiteit aan vragen. Door de herhaaldelijke ontmoeting is het incidentele contact bij 4/5 van participanten inmiddels overgegaan naar structureler contact.

En:

Hoewel uit de ervaringen van de participanten naar voren komt dat het elkaar ontmoeten gepaard gaat met diepgaande gesprekken, lijkt ook het ‘ont-moeten’ een belangrijke reden de moedergroep te bezoeken. Het gaat dan om het vinden van rust en ontspanning, en het ‘uit huis komen’ of zoals één van de participanten het verwoordt:

Even genieten, niet denken aan school, werk, boodschappen, huishouden. Allemaal gewoon laten liggen, kom je hier zitten, theetje doen, praat met iedereen. […] Even geen andere dingen. Snap je? Even kletsen. Een rustpuntje.

Zij zien de begeleidend professionals als belangrijke facilitators en vraagbaken tot wie zij zich kunnen richten voor vragen of advies. Bovendien hebben de participanten een prettig contact met de begeleidend professionals opgebouwd en horen zij voor hen bij de groep: ‘‘De coördinator heeft heel veel ervaring, kennis. Zij geeft advies, ze staat open om dingen te vertellen. En ze hoort gewoon bij de groep, sinds dag 1 al’.